
40 Rozgrzewek Dramowych to „narzędziownik” z opisem różnorodnych, prostych ćwiczeń dla grup!
Continue readingW celu realizacji usług, strona korzysta z plików cookie zgodnie z Polityką dotyczącą cookie. Sam możesz określić warunki przechowywania i dostępu do nich w Twojej przeglądarce. - Zamknij
40 Rozgrzewek Dramowych to „narzędziownik” z opisem różnorodnych, prostych ćwiczeń dla grup!
Continue readingDrama jest obecnie uważana za jedną z najbardziej efektywnych metod edukacyjno-profilaktycznych. Wykorzystuje ona naturalną umiejętność człowieka do wchodzenia w role.
Drama stosowana (ang. applied drama), jaką pracuje Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA, ukierunkowuje się na wykorzystywanie potencjału ćwiczeń i technik dramowych do realizacji zamierzonych zmian edukacyjnych i społecznych. Tutaj znajdziesz więcej informacji o dramie.
Wyniki międzynarodowych badań naukowych nad dramą, prowadzone w ramach projektu DICE (Drama Improves Lisbon Keys Competences in Education) na grupie ponad 4500 osób z 12 krajów wskazują, że zajęcia dramowe przyczyniają się m.in. do łatwiejszego przyswajania wiedzy, rozwijania elastyczności, kreatywności, pewności siebie, przedsiębiorczości i aktywności społecznej. Tutaj możesz przeczytać raport z badań.
Zapraszamy do zapoznania się z najnowszymi publikacjami dotyczącymi metody dramy i jej zastosowania w różnych obszarach. Książki powstały w wyniku prac ekspertów i ekspertek, praktyków i praktyczek dramy. Opisują nasze doświadczenia w pracy metodą dramy w danym obszarze oraz prezentują różnorodne ćwiczenia i zadania dramowe, które wykorzystywaliśmy podczas naszych działań społecznych.
Nasze najnowsze publikacje w formie e-booka:
Kliknij więcej i pobierz publikacje!
“LUB Drama” – to spotkanie wszystkich praktyków, sympatyków, zaciekawionych dramą stosowaną ludzi z województwa lubelskiego. Będzie to okazja do poznania się wzajemnie, wymiany doświadczeń i pomysłów związanych z działaniami wykorzystujących dramę stosowaną. W trakcie spotkania zostanie przedstawiony spektakl Teatru Forum ,,Projekt Życie” widzowie zostaną zaproszeni na chwilę do świata Mai, która pracuje w stowarzyszeniu, prowadzi m.in. warsztaty dla dzieci. Kolejne zdarzenia i jej wybory powodują, że praca zdobywa przewagę w jej życiu. Czy prowadzi ją w kierunku, w którym ona chce? Jak inaczej mogłaby się zachować Maja? Aby się lepiej temu przyjrzeć zatrzymajmy się w pewnym momencie jej życia. Continue reading
Techniki dramowe to klucz do wykorzystania dramy w praktyce. Każdą z nich można wykorzystać w różnych kontekstach, dostosowując do potrzeb konkretnej grupy. Uczestnicy wchodząc w role, mogą być na chwilę kimś innym. Zadaniem osoby prowadzącej jest stworzenie atmosfery, w której bezpiecznie będą mogli wejść w role i zmierzyć sie z konfliktami w zaproponowanym świecie fikcji.
STOP-KLATKA od lat pracuje metodą dramy w różnych obszarach, m. in. kształtowaniu postaw antydyskryminacyjnych, profilaktyce uzależnień, tworzeniu więzi międzypokoleniowych.
Wprowadzenie technik dramowych poprzedza zazwyczaj rozgrzewka, więc skoro tę mamy już za sobą… zapraszamy do lektury!
Badania DICE – pełen raport po polsku
Opis narzędzi dramowych, scenariusze http://www.dramatoolkit.co.uk/
Publikacja o bibliodramie z przykładowymi scenariuszami (po polsku)
http://teatrotekaszkolna.pl/home/index
Znajdziesz tu adresy stron internetowych ciekawych organizacji i instytucji dramowych:
W sali panuje cisza. Po rumianych policzkach blond dziewczyny płyną łzy. Jej opowieść o utraconych przyjaźniach, niespełnionych marzeniach i przemocy poruszyła zebraną publikę. Emocje są tak namacalne, że można by opisywać ich kształty, kolory i smaki.
Tak właśnie wygląda drama w praktyce. W Europie Zachodniej drama jest kierunkiem, który można studiować na takich samych zasadach jak prawo czy medycynę. W Polsce jeszcze niewiele osób o niej słyszało. Organizacja, która zajmuje się popularyzacją technik dramy w naszym kraju jest założone pięć lat temu Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA.
Misją Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA jest popularyzowanie metody dramy stosowanej w Polsce. Poniżej zamieszczamy listę lektur, które naszym zdaniem mogą być cenną inspiracją oraz wsparciem metodologicznym dla praktyków dramy oraz dla tych, którzy dramą zajmują się naukowo. Jeśli wiecie o pozycji dot. dramy, której nie ma na naszej liście, prosimy napiszcie nam o tym na adres stowarzyszenie@stop-klatka.org.pl
Jako Stowarzyszenie, wydaliśmy publikacje dotyczące metody dramy stosowanej. Każda z nich dostarcza innych informacji na temat tej metody i działań społecznych realizowanych przy jej wykorzystaniu. Każda z publikacji była tworzona przez praktyków oraz badaczy dramy. Stanowią zatem kompendium wiedzy i doświadczeń dot. pracy metodą dramy stosowanej z grupą. Publikacje otrzymują uczestniczki i uczestnicy szkoleń i projektów dramowych realizowanych przez Stowarzyszenie. Rozsyłamy je także nieodpłatnie do bibliotek i biblioteczek instytucji, które wyrażą taką potrzebę.
Zapraszamy do lektury.
W latach 60-tych ruch dramowy zaczął poszerzać swoje obszary działania w kierunku bardziej leczniczego zastosowania dramy. Pod wpływem idei wyrosłych z dramy dla edukacji Emily Sue Jennings uformowała Remedial Drama Group. Wykorzystała istniejące już w edukacji techniki dramowe do celów klinicznych, jako formę pomocy psychologicznej.
Ćwiczenie rozpoczyna się od wspólnego wybrania sytuacji, w której ktoś zareagował nieadekwatnie, ze szkodą dla siebie lub po prostu czuł się niekomfortowo. Przykładem takiej sytuacji jest moment z przedstawienia odgrywanego dla gimnazjalistów w ramach projektu Prze-móc prze-moc, kiedy główna bohaterka ulega presji koleżanki i obiecuje ukraść portfel nauczycielce. Osoba w roli (uczestnik lub jeden z prowadzących) odgrywa wybraną przez grupę sytuację.
Drama stosowana (ang. applied drama) to interaktywna metoda pracy z grupą wykorzystująca naszą naturalną umiejętność wchodzenia w role. Uczestnicy wchodzą w świat fikcji, w którym mogą wypróbowywać nowe zachowania. Wykorzystywane w dramie improwizacje pozwalają przeżyć doświadczenie w bezpiecznych warunkach, w tzw. płaszczu roli, bez ponoszenia realnych konsekwencji swoich działań, ale z możliwością wyciągnięcia z nich wniosków. Szukanie strategii pozwala wzmocnić poczucie sprawczości swoich działań.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj nasze publikacje.
Dlaczego drama jest skuteczna? Ponieważ najlepiej uczymy się wtedy, gdy:
Niecodzienne sytuacje pobudzają aktywność sieci neuronalnej, a tym samym inicjują proces uczenia się. Wszystko, co nowe, nieznane, nietypowe, tajemnicze, nie do końca wyjaśnione, przyciąga naszą uwagę…. Tak też jest z wchodzeniem w role i eksplorowaniem świata fikcji.
Fakt, że uczestnicy działają w płaszczu roli – czyli nie są sobą podczas
ćwiczeń powoduje, że czują się bezpiecznie. Dają sobie większą przestrzeń na eksperymentowanie oraz większe przyzwolenie na ewentualne popełnianie błędów. Dodatkowo struktura warsztatów dramowych jest skonstruowana tak aby od zabaw, rozgrzewek stopniowo przechodzić do pracy na poważnych tematach / wybranym problemie.
Warsztaty dramowe zawsze prowadzone są w grupach. Dzięki temu można pracować na potencjale uczestników, czerpać z ich różnorodności, wspólnie omawiać przebyte w rolach doświadczenie i dyskutować nad ich zastosowaniem w świecie realnym. Dodatkowo dzięki grupie nauka opiera się nie tylko na własnym doświadczaniu, ale również na obserwacji innych.
Doświadczenie dramowe – w rolach, angażuje zarówno ciało, umysł jak też emocje
W każdym ćwiczeniu dramowym jest zarys konfliktu, problemu, trudnej sytuacji. Uczestnicy w rolach je analizują, szukają rozwiązań, generują i testują swoje pomysły…
Świat fikcji w dramie jest tak dobrany aby odwoływał się do świata rzeczywistego uczestników warsztatu. Są w nim podobne problemy, mechanizmy, relacje jednak „akcja” dzieje się w innym otoczeniu. Role są również inne – nikt nie gra „siebie” – dzięki czemu poszerza się perspektywa odgrywających je uczestników.
Warsztaty dramowe oparte są o Cykl Kolba. Uczestnicy po odbytym w świecie fikcji doświadczeniu, omawiają je a następnie szukają przełożenia na swoje życie – zastosowania zdobytej wiedzy, umiejętności w swoim świecie. Drama przez swój specyficzny sposób pracy kształtuje z jednej strony umiejętności społeczne i intelektualne uczestników, takie jak: praca w grupie, współdziałanie, umiejętności efektywnej komunikacji, empatii etc., z drugiej zaś pozwala na wyrażenie siebie — własnych uczuć, myśli i doświadczeń. Dzięki temu możemy przyjrzeć się emocjom, sytuacjom problemowym i ich rozwiązaniom oraz poszerzyć możliwości rozumienia postaw i zachowań innych ludzi. Jedną z zasadniczych funkcji dramy jest ukazywanie motywów i konsekwencji określonego zachowania, analizowanie postaw i pobudzanie świadomości relacji międzyludzkich. Wyniki międzynarodowych badań naukowych nad dramą, prowadzone w ramach projektu DICE (Drama Improves Lisbon Keys Competences in Education) na grupie ponad 4500 osób z 12 krajów wskazują, że zajęcia dramowe przyczyniają się m.in. do łatwiejszego przyswajania wiedzy, rozwijania elastyczności, kreatywności, pewności siebie, przedsiębiorczości i aktywności społecznej.
Teatr Uciśnionych (Theatre of the Oppressed) – to koncepcja Augusto Boala, reżysera, aktywisty brazylijskiego, stworzona w latach 70′ w czasach dyktatury w Brazylii. Początkowo był to teatr politycznie zaangażowany; z czasem znalazł zastosowanie jako narzędzie zmiany społecznej w przeciwstawianiu się wszelkim formom dyskryminacji na tle kulturowym, płciowym, etnicznym, rasowym, seksualnym, politycznym religijnym, ekonomicznym, historycznym. Adaptacja technik znalazła też swoje zastosowanie w edukacji, pokazując siłę teatru na rzecz emancypacji w edukacji. Od lat 90 Theatre of the Oppressed zaczął rozprzestrzeniać się po całym świecie.
Wyobraźmy sobie walizkę pełną różnych przedmiotów: przedarte zdjęcie, list, bilety. Im jest ich więcej i im bardziej są różnorodne, tym lepiej. Przedmioty są ze sobą powiązane i tworzą pewną historię. Uczestnicy snują hipotezy na temat życia jej właściciela i sytuacji w jakiej mógł się znaleźć. Następnie improwizują w parach dialogi pomiędzy bohaterami historii.
W czasie realizacji projektu „Hominem Quaero” uczniowie zetknęli się z tą techniką. Podczas warsztatów antydydskryminacyjnych przyglądali się przedmiotom, zastanawiali się co mogły oznaczać i czym były dla bohatera. Snuli przypuszczenia jak mogło wyglądać jego życie. W tym przypadku dodatkowo mogli skonfrontować swoje domniemania z rzeczywistością. Przedstawione im przedmioty związane były z prawdziwymi historiami osób, które przyjechały do Polski i odwiedziły młodzież w trakcie zajęć.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować stymulatory w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
Pomnik jest tworzony przez grupę, która razem pokazuje jakąś emocję, pojęcie abstrakcyjne czy przedmiot codziennego użytku. Pozostałe grupy zgadują, co obrazuje pomnik.
Fotografia to pokazanie przez grupę pewnej sytuacji np. spotkania koleżanek po latach czy wyborów samorządu klasowego.
Widzowie analizując fotografię przyglądają się jej, zastanawiają i interpretują. Mogą też zadawać postaciom pytania, śledzić ich myśli czy prowadzić z nimi dialog. Najczęściej fotografia przedstawia trudną sytuację bądź konflikt, celem pracy tą techniką jest szukanie jego rozwiązań.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować pomnik i fotografię grupową w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
W trakcie pracy z grupą prowadzący rozdaje podzielonym zazwyczaj na dwójki uczestnikom karty ról. Z kart dowiadują się oni szczegółów na temat granych przez siebie postaci. Poznają m.in. ich imiona, wiek, zajęcierelacje z drugą postacią oraz sytuację, w której aktualnie się znaleźli. W kartach ról przedstawiony jest konflikt, który stanie się za chwilę tematem improwizacji. Dwie osoby, które razem rozpoczynają rozmowę, nie wiedzą, jakie spojrzenie na sytuację ma druga strona. Na sygnał prowadzącego wszystkie dwójki improwizują w tym samym momencie. Następnie dzielą się z innymi swoimi refleksjami.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować karty ról w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
Teatr obrazu (ang. Image Theatre) – praca z grupą skupia się wokół tworzenia fotografii z ciał uczestników, będącej kwintesencją uczuć, doświadczeń, problemów (oppressions) członków danej grupy/społeczności. Uczestnicy są następnie proszeni o stworzenie fotografii idealnego rozwiązania, w którym nie ma już żadnej opresji. Następnie w kilku stop-klatkach przedstawiają transformację rzeczywistości realnej w idealną, czyli pokazują w jaki sposób doszło do tej zmiany.*
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować teatr obrazu w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
* Schutzman, Mady and Cohen-Cruz, Jan, (red.) (1995) Playing Boal. Theatre, therapy, activism. London: Routledge, s. 128
Geneza metody
Po przyjeździe do Europy na przełomie lat 70/80 Boal mieszkając we Francji dokonał ciekawej obserwacji. Chcąc pracować i przeciwdziałać opresjom obecnym w społeczeństwie zauważył, że w dobie indywidualizmu, w Europie, częściej spotkać się można z opresjami wewnętrznymi niż z jasnymi opresjami, pochodzącymi z systemu. Boal zuaważył, że przekonania wyniesione z domu, środowiska szkolnego, pracy, grona przyjaciół i własne ukryte pragnienia potrafią blokować jednostkę w byciu szczęśliwym.
To spostrzeżenie było podstawą do opracowania Tęczy Pożądania. Jest to metoda nastawiona na pracę z odblokowaniem potencjału człowieka. Jednostka nosi w sobie zbiór przekonań, która nie zawsze są wspierające, a bywają wręcz opresyjne;
„Zrób tak…nie wolno Ci przecież…nie dasz rady! inni zrobili by inaczej…to nie dla Ciebie… musisz to…jesteś za słaby/ba… gdybyś był/a lepsza… odważniejsza… sięgaj wysoko… stać Cię na więcej…”
Te hasła to tak zwani policjani w głowie lub blokującę pożądania, które blokują w byciu tu i teraz czy w samorealizacji.
Dlatego niezwykle istotnym punktem wyjścia jest samoświadomość, a następnie identyfikacja źródeł tych przekonań. Stworzenie spektaklu w oparciu o te blokujące przekonania, wykorzystującego technikę Teatru Forum, pozwala zdekonstruować mechanizm opresji , znaleźć wyjście z sytuacji. W ten sposób bohater jest w stanie dokonać transformacji i odblokować człowieka w opresji.
Jeśli zainteresował Cię temat zapraszamy do oferty Szkoleń
40 Rozgrzewek Dramowych to „narzędziownik” z opisem różnorodnych, prostych ćwiczeń dla grup!
Continue readingDrama jest obecnie uważana za jedną z najbardziej efektywnych metod edukacyjno-profilaktycznych. Wykorzystuje ona naturalną umiejętność człowieka do wchodzenia w role.
Drama stosowana (ang. applied drama), jaką pracuje Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA, ukierunkowuje się na wykorzystywanie potencjału ćwiczeń i technik dramowych do realizacji zamierzonych zmian edukacyjnych i społecznych. Tutaj znajdziesz więcej informacji o dramie.
Wyniki międzynarodowych badań naukowych nad dramą, prowadzone w ramach projektu DICE (Drama Improves Lisbon Keys Competences in Education) na grupie ponad 4500 osób z 12 krajów wskazują, że zajęcia dramowe przyczyniają się m.in. do łatwiejszego przyswajania wiedzy, rozwijania elastyczności, kreatywności, pewności siebie, przedsiębiorczości i aktywności społecznej. Tutaj możesz przeczytać raport z badań.
Zapraszamy do zapoznania się z najnowszymi publikacjami dotyczącymi metody dramy i jej zastosowania w różnych obszarach. Książki powstały w wyniku prac ekspertów i ekspertek, praktyków i praktyczek dramy. Opisują nasze doświadczenia w pracy metodą dramy w danym obszarze oraz prezentują różnorodne ćwiczenia i zadania dramowe, które wykorzystywaliśmy podczas naszych działań społecznych.
Nasze najnowsze publikacje w formie e-booka:
Kliknij więcej i pobierz publikacje!
“LUB Drama” – to spotkanie wszystkich praktyków, sympatyków, zaciekawionych dramą stosowaną ludzi z województwa lubelskiego. Będzie to okazja do poznania się wzajemnie, wymiany doświadczeń i pomysłów związanych z działaniami wykorzystujących dramę stosowaną. W trakcie spotkania zostanie przedstawiony spektakl Teatru Forum ,,Projekt Życie” widzowie zostaną zaproszeni na chwilę do świata Mai, która pracuje w stowarzyszeniu, prowadzi m.in. warsztaty dla dzieci. Kolejne zdarzenia i jej wybory powodują, że praca zdobywa przewagę w jej życiu. Czy prowadzi ją w kierunku, w którym ona chce? Jak inaczej mogłaby się zachować Maja? Aby się lepiej temu przyjrzeć zatrzymajmy się w pewnym momencie jej życia. Continue reading
Techniki dramowe to klucz do wykorzystania dramy w praktyce. Każdą z nich można wykorzystać w różnych kontekstach, dostosowując do potrzeb konkretnej grupy. Uczestnicy wchodząc w role, mogą być na chwilę kimś innym. Zadaniem osoby prowadzącej jest stworzenie atmosfery, w której bezpiecznie będą mogli wejść w role i zmierzyć sie z konfliktami w zaproponowanym świecie fikcji.
STOP-KLATKA od lat pracuje metodą dramy w różnych obszarach, m. in. kształtowaniu postaw antydyskryminacyjnych, profilaktyce uzależnień, tworzeniu więzi międzypokoleniowych.
Wprowadzenie technik dramowych poprzedza zazwyczaj rozgrzewka, więc skoro tę mamy już za sobą… zapraszamy do lektury!
Badania DICE – pełen raport po polsku
Opis narzędzi dramowych, scenariusze http://www.dramatoolkit.co.uk/
Publikacja o bibliodramie z przykładowymi scenariuszami (po polsku)
http://teatrotekaszkolna.pl/home/index
Znajdziesz tu adresy stron internetowych ciekawych organizacji i instytucji dramowych:
W sali panuje cisza. Po rumianych policzkach blond dziewczyny płyną łzy. Jej opowieść o utraconych przyjaźniach, niespełnionych marzeniach i przemocy poruszyła zebraną publikę. Emocje są tak namacalne, że można by opisywać ich kształty, kolory i smaki.
Tak właśnie wygląda drama w praktyce. W Europie Zachodniej drama jest kierunkiem, który można studiować na takich samych zasadach jak prawo czy medycynę. W Polsce jeszcze niewiele osób o niej słyszało. Organizacja, która zajmuje się popularyzacją technik dramy w naszym kraju jest założone pięć lat temu Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA.
Misją Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA jest popularyzowanie metody dramy stosowanej w Polsce. Poniżej zamieszczamy listę lektur, które naszym zdaniem mogą być cenną inspiracją oraz wsparciem metodologicznym dla praktyków dramy oraz dla tych, którzy dramą zajmują się naukowo. Jeśli wiecie o pozycji dot. dramy, której nie ma na naszej liście, prosimy napiszcie nam o tym na adres stowarzyszenie@stop-klatka.org.pl
Jako Stowarzyszenie, wydaliśmy publikacje dotyczące metody dramy stosowanej. Każda z nich dostarcza innych informacji na temat tej metody i działań społecznych realizowanych przy jej wykorzystaniu. Każda z publikacji była tworzona przez praktyków oraz badaczy dramy. Stanowią zatem kompendium wiedzy i doświadczeń dot. pracy metodą dramy stosowanej z grupą. Publikacje otrzymują uczestniczki i uczestnicy szkoleń i projektów dramowych realizowanych przez Stowarzyszenie. Rozsyłamy je także nieodpłatnie do bibliotek i biblioteczek instytucji, które wyrażą taką potrzebę.
Zapraszamy do lektury.
W latach 60-tych ruch dramowy zaczął poszerzać swoje obszary działania w kierunku bardziej leczniczego zastosowania dramy. Pod wpływem idei wyrosłych z dramy dla edukacji Emily Sue Jennings uformowała Remedial Drama Group. Wykorzystała istniejące już w edukacji techniki dramowe do celów klinicznych, jako formę pomocy psychologicznej.
Ćwiczenie rozpoczyna się od wspólnego wybrania sytuacji, w której ktoś zareagował nieadekwatnie, ze szkodą dla siebie lub po prostu czuł się niekomfortowo. Przykładem takiej sytuacji jest moment z przedstawienia odgrywanego dla gimnazjalistów w ramach projektu Prze-móc prze-moc, kiedy główna bohaterka ulega presji koleżanki i obiecuje ukraść portfel nauczycielce. Osoba w roli (uczestnik lub jeden z prowadzących) odgrywa wybraną przez grupę sytuację.
Drama stosowana (ang. applied drama) to interaktywna metoda pracy z grupą wykorzystująca naszą naturalną umiejętność wchodzenia w role. Uczestnicy wchodzą w świat fikcji, w którym mogą wypróbowywać nowe zachowania. Wykorzystywane w dramie improwizacje pozwalają przeżyć doświadczenie w bezpiecznych warunkach, w tzw. płaszczu roli, bez ponoszenia realnych konsekwencji swoich działań, ale z możliwością wyciągnięcia z nich wniosków. Szukanie strategii pozwala wzmocnić poczucie sprawczości swoich działań.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj nasze publikacje.
Dlaczego drama jest skuteczna? Ponieważ najlepiej uczymy się wtedy, gdy:
Niecodzienne sytuacje pobudzają aktywność sieci neuronalnej, a tym samym inicjują proces uczenia się. Wszystko, co nowe, nieznane, nietypowe, tajemnicze, nie do końca wyjaśnione, przyciąga naszą uwagę…. Tak też jest z wchodzeniem w role i eksplorowaniem świata fikcji.
Fakt, że uczestnicy działają w płaszczu roli – czyli nie są sobą podczas
ćwiczeń powoduje, że czują się bezpiecznie. Dają sobie większą przestrzeń na eksperymentowanie oraz większe przyzwolenie na ewentualne popełnianie błędów. Dodatkowo struktura warsztatów dramowych jest skonstruowana tak aby od zabaw, rozgrzewek stopniowo przechodzić do pracy na poważnych tematach / wybranym problemie.
Warsztaty dramowe zawsze prowadzone są w grupach. Dzięki temu można pracować na potencjale uczestników, czerpać z ich różnorodności, wspólnie omawiać przebyte w rolach doświadczenie i dyskutować nad ich zastosowaniem w świecie realnym. Dodatkowo dzięki grupie nauka opiera się nie tylko na własnym doświadczaniu, ale również na obserwacji innych.
Doświadczenie dramowe – w rolach, angażuje zarówno ciało, umysł jak też emocje
W każdym ćwiczeniu dramowym jest zarys konfliktu, problemu, trudnej sytuacji. Uczestnicy w rolach je analizują, szukają rozwiązań, generują i testują swoje pomysły…
Świat fikcji w dramie jest tak dobrany aby odwoływał się do świata rzeczywistego uczestników warsztatu. Są w nim podobne problemy, mechanizmy, relacje jednak „akcja” dzieje się w innym otoczeniu. Role są również inne – nikt nie gra „siebie” – dzięki czemu poszerza się perspektywa odgrywających je uczestników.
Warsztaty dramowe oparte są o Cykl Kolba. Uczestnicy po odbytym w świecie fikcji doświadczeniu, omawiają je a następnie szukają przełożenia na swoje życie – zastosowania zdobytej wiedzy, umiejętności w swoim świecie. Drama przez swój specyficzny sposób pracy kształtuje z jednej strony umiejętności społeczne i intelektualne uczestników, takie jak: praca w grupie, współdziałanie, umiejętności efektywnej komunikacji, empatii etc., z drugiej zaś pozwala na wyrażenie siebie — własnych uczuć, myśli i doświadczeń. Dzięki temu możemy przyjrzeć się emocjom, sytuacjom problemowym i ich rozwiązaniom oraz poszerzyć możliwości rozumienia postaw i zachowań innych ludzi. Jedną z zasadniczych funkcji dramy jest ukazywanie motywów i konsekwencji określonego zachowania, analizowanie postaw i pobudzanie świadomości relacji międzyludzkich. Wyniki międzynarodowych badań naukowych nad dramą, prowadzone w ramach projektu DICE (Drama Improves Lisbon Keys Competences in Education) na grupie ponad 4500 osób z 12 krajów wskazują, że zajęcia dramowe przyczyniają się m.in. do łatwiejszego przyswajania wiedzy, rozwijania elastyczności, kreatywności, pewności siebie, przedsiębiorczości i aktywności społecznej.
Teatr Uciśnionych (Theatre of the Oppressed) – to koncepcja Augusto Boala, reżysera, aktywisty brazylijskiego, stworzona w latach 70′ w czasach dyktatury w Brazylii. Początkowo był to teatr politycznie zaangażowany; z czasem znalazł zastosowanie jako narzędzie zmiany społecznej w przeciwstawianiu się wszelkim formom dyskryminacji na tle kulturowym, płciowym, etnicznym, rasowym, seksualnym, politycznym religijnym, ekonomicznym, historycznym. Adaptacja technik znalazła też swoje zastosowanie w edukacji, pokazując siłę teatru na rzecz emancypacji w edukacji. Od lat 90 Theatre of the Oppressed zaczął rozprzestrzeniać się po całym świecie.
Wyobraźmy sobie walizkę pełną różnych przedmiotów: przedarte zdjęcie, list, bilety. Im jest ich więcej i im bardziej są różnorodne, tym lepiej. Przedmioty są ze sobą powiązane i tworzą pewną historię. Uczestnicy snują hipotezy na temat życia jej właściciela i sytuacji w jakiej mógł się znaleźć. Następnie improwizują w parach dialogi pomiędzy bohaterami historii.
W czasie realizacji projektu „Hominem Quaero” uczniowie zetknęli się z tą techniką. Podczas warsztatów antydydskryminacyjnych przyglądali się przedmiotom, zastanawiali się co mogły oznaczać i czym były dla bohatera. Snuli przypuszczenia jak mogło wyglądać jego życie. W tym przypadku dodatkowo mogli skonfrontować swoje domniemania z rzeczywistością. Przedstawione im przedmioty związane były z prawdziwymi historiami osób, które przyjechały do Polski i odwiedziły młodzież w trakcie zajęć.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować stymulatory w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
Pomnik jest tworzony przez grupę, która razem pokazuje jakąś emocję, pojęcie abstrakcyjne czy przedmiot codziennego użytku. Pozostałe grupy zgadują, co obrazuje pomnik.
Fotografia to pokazanie przez grupę pewnej sytuacji np. spotkania koleżanek po latach czy wyborów samorządu klasowego.
Widzowie analizując fotografię przyglądają się jej, zastanawiają i interpretują. Mogą też zadawać postaciom pytania, śledzić ich myśli czy prowadzić z nimi dialog. Najczęściej fotografia przedstawia trudną sytuację bądź konflikt, celem pracy tą techniką jest szukanie jego rozwiązań.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować pomnik i fotografię grupową w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
W trakcie pracy z grupą prowadzący rozdaje podzielonym zazwyczaj na dwójki uczestnikom karty ról. Z kart dowiadują się oni szczegółów na temat granych przez siebie postaci. Poznają m.in. ich imiona, wiek, zajęcierelacje z drugą postacią oraz sytuację, w której aktualnie się znaleźli. W kartach ról przedstawiony jest konflikt, który stanie się za chwilę tematem improwizacji. Dwie osoby, które razem rozpoczynają rozmowę, nie wiedzą, jakie spojrzenie na sytuację ma druga strona. Na sygnał prowadzącego wszystkie dwójki improwizują w tym samym momencie. Następnie dzielą się z innymi swoimi refleksjami.
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować karty ról w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
Teatr obrazu (ang. Image Theatre) – praca z grupą skupia się wokół tworzenia fotografii z ciał uczestników, będącej kwintesencją uczuć, doświadczeń, problemów (oppressions) członków danej grupy/społeczności. Uczestnicy są następnie proszeni o stworzenie fotografii idealnego rozwiązania, w którym nie ma już żadnej opresji. Następnie w kilku stop-klatkach przedstawiają transformację rzeczywistości realnej w idealną, czyli pokazują w jaki sposób doszło do tej zmiany.*
Jeżeli chcesz nauczyć się stosować teatr obrazu w pracy z grupą, kliknij TUTAJ
* Schutzman, Mady and Cohen-Cruz, Jan, (red.) (1995) Playing Boal. Theatre, therapy, activism. London: Routledge, s. 128
Geneza metody
Po przyjeździe do Europy na przełomie lat 70/80 Boal mieszkając we Francji dokonał ciekawej obserwacji. Chcąc pracować i przeciwdziałać opresjom obecnym w społeczeństwie zauważył, że w dobie indywidualizmu, w Europie, częściej spotkać się można z opresjami wewnętrznymi niż z jasnymi opresjami, pochodzącymi z systemu. Boal zuaważył, że przekonania wyniesione z domu, środowiska szkolnego, pracy, grona przyjaciół i własne ukryte pragnienia potrafią blokować jednostkę w byciu szczęśliwym.
To spostrzeżenie było podstawą do opracowania Tęczy Pożądania. Jest to metoda nastawiona na pracę z odblokowaniem potencjału człowieka. Jednostka nosi w sobie zbiór przekonań, która nie zawsze są wspierające, a bywają wręcz opresyjne;
„Zrób tak…nie wolno Ci przecież…nie dasz rady! inni zrobili by inaczej…to nie dla Ciebie… musisz to…jesteś za słaby/ba… gdybyś był/a lepsza… odważniejsza… sięgaj wysoko… stać Cię na więcej…”
Te hasła to tak zwani policjani w głowie lub blokującę pożądania, które blokują w byciu tu i teraz czy w samorealizacji.
Dlatego niezwykle istotnym punktem wyjścia jest samoświadomość, a następnie identyfikacja źródeł tych przekonań. Stworzenie spektaklu w oparciu o te blokujące przekonania, wykorzystującego technikę Teatru Forum, pozwala zdekonstruować mechanizm opresji , znaleźć wyjście z sytuacji. W ten sposób bohater jest w stanie dokonać transformacji i odblokować człowieka w opresji.
Jeśli zainteresował Cię temat zapraszamy do oferty Szkoleń